PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe, to system dobrowolnego, długoterminowego oszczędzania na emeryturę, który działa w Polsce od 2019 roku. Jego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa finansowego Polaków po zakończeniu aktywności zawodowej.
Jak to działa?
PPK polega na wspólnym odkładaniu pieniędzy przez pracownika, pracodawcę i państwo. Środki są gromadzone na indywidualnym koncie pracownika w funduszu inwestycyjnym zarządzanym przez wybraną instytucję finansową.
Składki (miesięczne):
- Pracownik: wpłaca 2% wynagrodzenia brutto (może dobrowolnie zwiększyć do 4%).
- Pracodawca: wpłaca 1,5% wynagrodzenia brutto (może zwiększyć do 4%).
- Państwo:
- jednorazowa wpłata powitalna: 250 zł
- dopłata roczna: 240 zł, jeśli uczestnik wpłacał wystarczająco dużo w danym roku.
Co warto wiedzieć:
- Udział jest automatyczny, ale dobrowolny — pracownik może się wypisać w każdej chwili (trzeba złożyć deklarację rezygnacji).
- Środki zgromadzone w PPK są prywatne, dziedziczone, i można je wypłacić w każdej chwili (choć przed 60. rokiem życia wiąże się to z konsekwencjami podatkowymi i utratą części dopłat).
- Po ukończeniu 60 lat można wypłacać środki na korzystnych warunkach: 25% jednorazowo, a 75% w ratach przez minimum 10 lat (bez podatku od zysków kapitałowych).
Przykład:
Jeśli zarabiasz 5000 zł brutto:
- Ty wpłacasz: 100 zł (2%)
- Pracodawca: 75 zł (1,5%)
- Razem: 175 zł co miesiąc + dopłaty z budżetu państwa
Możemy oczywiście przeliczyć, ile można zgromadzić w PPK przez np. 30 lat przy określonym wynagrodzeniu i założonej stop. Potrzebujemy do tego następujących danych:
- Wysokość miesięcznego wynagrodzenia brutto
- Czy chcemy wpłacać tylko podstawowe 2%, czy więcej (np. 3–4%)?
- Czy zakładamy tylko podstawową wpłatę od pracodawcy (1,5%), czy wyższą?
- Stopa zwrotu roczna, jaką chcemy założyć (np. 3%, 5%, 7%)?
- Inflacja – czy uwzględniamy ją w obliczeniach, czy zakładamy wartości „dzisiejsze”?
- Czy wypłacamy całość po 60. roku życia, czy wcześniej (co wpływa na podatki i dopłaty)?
Podsumowując:
PPK to dobrowolny system oszczędzania na emeryturę, w którym:
- Oszczędzasz Ty (pracownik),
- Dokłada się pracodawca,
- Dodatkowe środki daje państwo.
Jakie są cechy PPK?
- Automatyczny zapis (dla osób 18–55 lat), ale można zrezygnować.
- Środki są prywatne, dziedziczone i można je wypłacić w dowolnym momencie.
- Najkorzystniej wypłacać po 60. roku życia – bez podatku od zysków.
- Wypłata przed 60. rokiem życia możliwa, ale wiąże się z potrąceniami.
Zalety PPK:
- Realne wsparcie finansowe od pracodawcy i państwa.
- Zgromadzone środki mogą się pomnażać dzięki inwestowaniu.
- Możliwość wypłaty środków np. na zakup mieszkania (do 25% środków) lub leczenie.
Przykład oszczędzania: Przy pensji 5000 zł brutto, odkładając tylko podstawowe składki i przy założeniu 5% rocznej stopy zwrotu, po 30 latach możesz mieć około 300 000 zł.