Wiele firm zadaje sobie pytanie, dlaczego zachowanie płynności finansowej jest takie ważne i stanowi jeden z kluczowych kryteriów nawiązania współpracy z towarzystwem ubezpieczeniowym?
Otóż, wbrew przyjętej powszechnie opinii, o sukcesie przedsiębiorstwa nie decyduje jedynie wypracowany na koniec kwartału czy roku zysk, ale właśnie płynność finansowa. Odgrywa ona kluczową rolę, bo to od niej zależy czy firma posiada zdolność do regulowania swoich bieżących zobowiązań, korzystania z usług innych przedsiębiorców czy zakupu chociażby materiałów.
Czym zatem jest płynność finansowa?
Jest to wypłacalność danego przedsiębiorstwa, czyli zdolność do spłacania bieżących zobowiązań, do których możemy zaliczyć terminowe wypłaty wynagrodzeń dla pracowników, spłaty rat kredytów i pożyczek, czy też zobowiązań zaciągniętych względem swoich kontrahentów. Zachowanie płynności finansowej umożliwia, także szybką zamianę aktywów (głównie obrotowych) na środki pieniężne, jeżeli tylko zaistnieje taka konieczność.
Dlatego istotną rolę odgrywa przeprowadzanie analizy płynności finansowej przedsiębiorstwa przez towarzystwa ubezpieczeniowe, zanim podejmą decyzję o przedstawieniu wstępnej oferty nawiązania z nim współpracy. Analiza może być przeprowadzona na dwa sposoby. Pierwszy polega na przedstawieniu jej w postaci obrazu statycznego, który prezentowany jest przez bilans i zostanie omówiony w niniejszym artykule. Drugi zaś na zaprezentowaniu obrazu dynamicznego, który dostarczany jest przez rachunek przepływów pieniężnych oraz rachunek zysków i strat.
Celem analizy płynności jest więc próba znalezienia racjonalnego poziomu płynności, który zapewni przedsiębiorstwu bezpieczeństwo płatnicze.
Poniżej przedstawiono płynność finansową z uwzględnieniem prawidłowej jej wartości i progów zagrożenia dla przedsiębiorstwa:
| Kategoria | Prawidłowa wartość | Próg zagrożenia |
| Płynność bieżąca (CR) | 1,2 – 2,0 | < 0,8 |
| Płynność szybka (CQ) | 1,0 – 1,2 | < 0,5 |
| Płynność natychmiastowa | 1,00 | < 0,2 |
Analiza wskaźników
Wskaźnik bieżącej płynności obrazuje nam jaka jest zdolność przedsiębiorstwa
do regulowania swoich krótkoterminowych zobowiązań środkami obrotowymi. Jak można zauważyć, najkorzystniejsza wartość tego wskaźnika powinna znajdować się w przedziale od 1,2 do 2,0. Progiem zagrożenia dla firmy jest natomiast wartość mniejsza od 0,8. Co istotne, zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska wartość tego wskaźnika, wywołuje negatywne konsekwencje dla przedsiębiorstwa, ponieważ jeżeli poziom jest niski, może to oznaczać, iż firma ma, lub może spodziewać się kłopotów na przykład z terminowym regulowaniem zaciągniętych zobowiązań. Jednakże w odwrotnym przypadku świadczyć może, że przedsiębiorstwo niepotrzebnie przechowuje zbyt dużo środków finansowych, które mogłoby wykorzystać na inwestycje.
Wskaźnik szybkiej płynności stanowi uzupełnienie wskaźnika bieżącej płynności. Wskaźnik ten mówi nam przede wszystkim o możliwości spłacania bieżących zobowiązań najbardziej płynnymi aktywami przedsiębiorstwa. Za jego optymalną wartość przyjmuje się poziom 1. Poziom wyższy niż 1,2 może na przykład świadczyć o nadpłynności przedsiębiorstwa lub nadmiernym kredytowaniu swoich kontrahentów, czy klientów. W przypadku, gdy wskaźnik przyjmuje wartość niższą, aniżeli 1, to sygnalizuje on nam o trudnościach płatniczych przedsiębiorstwa. Wskaźnik przyjmujący wartość wyższą aniżeli 1,2 świadczy może o nieprodukcyjnym akumulowaniu środków pieniężnych.
Wskaźnik natychmiastowej płynności pokazuje nam jaką część zaciągniętych zobowiązań firma jest w stanie pokryć posiadanymi środkami pieniężnymi, aby zaistniała możliwość ich natychmiastowej spłaty, w tym aktualnych zobowiązań bez przymusu spieniężania niektórych składników aktywów. Im wyższą wartość przyjmuje miernik, tym zdolność przedsiębiorstwa jest wyższa w stosunku do regulowania swoich zobowiązań. Optymalną wartością tego wskaźnika jest 0,2. Jednakże zbyt wysoka wartość może świadczyć na przykład o nieefektywnym zarządzaniu gotówką.
Analiza płynności w ujęciu statycznym/bilansowym ma, więc charakter retrospektywny.
Jej głównym celem jest ocena, czy relacje między majątkiem obrotowym przedsiębiorstwa,
a zobowiązaniami krótkoterminowymi są prawidłowe i gwarantują, że ich spłata nastąpi
w terminie.
Analiza aktywów obrotowych przeprowadzana jest w celu oceny, czy stany zapasów, należności, inwestycji krótkoterminowych, w tym poziom środków pieniężnych są: właściwe, dostosowane do skali aktywności gospodarczej oraz odpowiednio płynne. Bo tak naprawdę nawet minimalne zaburzenia płynności mogą być negatywnie odbierane na rynku.
Płynność finansowa opiera się w szczególności na strukturze finansowania aktywów. Przedsiębiorstwa, borykające się ze spłatą zobowiązań, odnotowują zazwyczaj niższe wyniki finansowe, ponieważ znaczne koszty generowane są przez kapitał obcy, który utrzymywany jest na wysokim poziomie. Przedsiębiorstwa, w których udział kapitałów obcych jest wysoki muszą dążyć więc do zoptymalizowania struktury finansowania kapitału własnego i obcego. Niestety firmy wysoce zadłużone zobligowane są do przeznaczania wypracowanego przez siebie zysku na poczet obsługi długu i zobowiązań, korzystając nadmiernie z takich instrumentów finansowych, jak faktoring, czy leasing.Brak płynności oznacza przede wszystkim brak możliwości zapłacenia partnerom biznesowym za towary czy usługi, brak dokonania wypłat swoim pracownikom, czy regulowania należności względem ZUS i US. W dłuższej perspektywie, utrata płynności prowadzi do spadku zaufania względem kontrahentów oraz instytucji finansowych. W skrajnych przypadkach – utrata kontroli płynności przedsiębiorstwa (które przez dłuższy czas nie może na bieżąco regulować swoich należności) prowadzi do ogłoszenia upadłości.